Zaświadczenie ADR – co to jest? jak uzyskać?

Zaświadczenie ADR jest nieodzownym dokumentem dla kierowców przewożących materiały niebezpieczne. Jest to dokument uznawany w ponad 50 krajach, w tym na terenie Europy, Azji i Afryki, który potwierdza, że jego posiadacz przeszedł odpowiednie szkolenie i zdał egzamin państwowy. Artykuł ten przybliży Ci, czym jest zaświadczenie ADR, jak długo jest ważne, oraz jakie warunki trzeba spełnić, aby je uzyskać. Ponadto dowiesz się, gdzie można zdawać egzamin, jakie są koszty związane z uzyskaniem i rozszerzeniem uprawnień oraz co zrobić w przypadku utraty zaświadczenia.

Z zaświadczeniem ADR czy bez?

Posiadanie zaświadczenia ADR dotyczy przewozu materiałów niebezpiecznych, które podlegają przepisom międzynarodowej konwencji ADR. Jest to dokument honorowany przez ponad 50 państw włącznie z Polską. Obowiązuje na terenie Europy oraz niektórych państw Azji i Afryki. Towary niebezpieczne to takie, których przewóz jest albo zabroniony albo dopuszczony jedynie na warunkach podanych w przepisach o przewozie towarów niebezpiecznych.

Umowa ADR określa także szkolenia, które są niezbędne przy uzyskaniu zaświadczeń przez kierowców. Zaświadczenie ADR  potwierdza, że kierowca ukończył odpowiedni kurs ADR, po którym złożył egzamin państwowy z pozytywnym wynikiem.

Jakie są rodzaje szkoleń ADR?

Szkolenia dla kierowców zostały podzielone na cztery moduły:

• szkolenie podstawowe – w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych z wyjątkiem klasy 1 i klasy 7,
• szkolenie specjalistyczne – w zakresie przewozu w cysternach,
• szkolenie specjalistyczne – w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych klasy 1 (materiały wybuchowe i przedmioty z materiałami wybuchowymi,
• szkolenie specjalistyczne – w zakresie przewozu materiałów niebezpiecznych klasy 7 (materiały promieniotwórcze).

Każde ze szkoleń zakończone jest egzaminem. Warunkiem ukończenia kolejnych szkoleń specjalistycznych jest pozytywne ukończenie szkolenia podstawowego.

Jak długo jest ważne zaświadczenie?

Zaświadczenie jest ważne 5 lat, w zależności od ukończonych szkoleń, które są odnawialne. Warto zadbać o wykonywanie wszystkich szkoleń w jednym czasie. W przeciwnym wypadku okres ważności szkolenia specjalistycznego może ulec skróceniu. Zostanie ono wtedy przedłużone nie na okres 5 lat, a jedynie do dnia upływu terminu ważności szkolenia podstawowego. Szkolenie uzupełniające należy ukończyć przed upływem terminu obowiązywania posiadanego zaświadczenia ADR. W przeciwnym razie całą procedurę uzyskiwania uprawnień należy rozpocząć od początku.

Jakie są warunki uzyskania zaświadczenia ADR?

O zaświadczenie ADR może ubiegać się osoba która:

• ukończyła 21 lat (z wyłączeniem kierowców pojazdów wojskowych),
• posiada prawo jazdy kat. B (lub kat. C w przypadku przewozu w cysternach),
• ukończyła odpowiedni kurs ADR,
• złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin po kursie ADR.

Po pozytywnym zakończeniu kursu szkoleniowego ośrodek szkolenia wystawia uczestnikowi zaświadczenie, które potwierdza odbycie kursu  i dopuszczenie do egzaminu państwowego. Egzamin przeprowadza się przed komisją, w skład której wchodzi przedstawiciel marszałka województwa oraz najczęściej przedstawiciel ośrodka szkoleniowego. Egzamin ma formę tekstu jednokrotnego wyboru z trzema możliwymi odpowiedziami. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest obecność na kursie podstawowym. Dopuszczalne jest opuszczenie łącznie 45 minut kursu podstawowego i 30 minut kursu specjalistycznego. Do egzaminu należy przystąpić w nieprzekraczalnym terminie 6 miesięcy od ukończenia szkolenia.

Gdzie zdawać egzamin?

Egzamin można zdawać w ośrodku, w którym odbywało się szkolenie lub w dowolnym innym uprawnionym do prowadzenia kursów ADR na terenie kraju. Lista ośrodków szkoleniowych znajduje się w Biuletynie Informacji Publicznej prowadzonym przez Urząd Marszałkowski we wszystkich województwach.

Jakie są koszty uzyskania zaświadczenia?

Za wydanie zaświadczenia należy wnieść opłatę ustaloną w przepisach. Aktualnie wynosi ona 50 zł i dodatkowo 50 gr opłaty ewidencyjnej za umieszczenie danych w Centralnej Ewidencji Pojazdów i kierowców (CEPiK). Jej dokonanie jest jednym z warunków dopuszczenia do egzaminu. W przypadku niezdania egzaminu opłata nie jest ponawiana. Koszt samego szkolenia ustalany jest przez ośrodek szkoleniowy. Po uiszczeniu opłat (za szkolenie i zaświadczenie), ukończeniu szkolenia, zdaniu egzaminu Urząd Marszałkowski danego województwa wysyła na wskazany adres zaświadczenie w  terminie 14 dni.

Jakie są koszty rozszerzenia uprawnień ADR?

Każde poszerzenie uprawnień wiąże się z ukończeniem szkolenia specjalistycznego i wydaniem nowego zaświadczenia. Wiąże się to więc z poniesieniem kolejnych opłat – za samo zaświadczenie oraz za szkolenie. Należy mieć na uwadze, że kursy specjalistyczne są ważne tylko w okresie ważności kursu podstawowego, dlatego warto odbyć wszystkie kursy jednocześnie.

Czy zaświadczenie ADR jest ważne tylko w Polsce?

Zaświadczenie uzyskane w Polsce jest ważne we wszystkich krajach, w których obowiązuje umowa ADR. Można je również uzyskać w innym państwie pod warunkiem, że jest ono stroną Umowy ADR. Zaświadczenie jest sporządzane w języku państwa wydającego a jeśli nie jest to język angielski, niemiecki lub francuski, także w jednym z tych języków.

Co w przypadku utraty zaświadczenia ADR?

W przypadku utraty lub uszkodzenia zaświadczenia wskutek zdarzeń losowych należy złożyć do Urzędu Marszałkowskiego:

• formularz zgłoszeniowy,
• oświadczenie o utracie dokumentu ADR, jego zniszczenia w stopniu powodującym nieczytelność, a także zmiany stanu faktycznego wymagającego zmiany danych w nim zawartych,
• wniosek do Marszałka Województwa,
• dowód wpłaty za wydanie zaświadczenia oraz za wpis do Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców.

Nowe zaświadczenie albo jego wtórnik zostanie przesłane na wskazany adres w ciągu 14 dni. Po uzyskaniu duplikatu kierowca dokonuje zwrotu zniszczonego dokumentu w ciągu 14 dni.