Inspekcja Transportu Drogowego – rola i zadania
Po transformacji ustrojowej w 1989 r. Polska stała się krajem wolnego rynku. Obalenie „żelaznych” granic znacząco wpłynęło na rozwój koniunktury w Polsce. Rozpoczęła się era konsumpcjonizmu. Handel zaczął się szybko rozwijać, co miało przełożenie na natężenie w dostawach, a co za tym idzie również w ruchu drogowym. Przepisy jednak nie były dostosowane do nowej, wciąż kształtującej się rzeczywistości. Sytuacja wymagała interwencji. W tym samym czasie Polska rozpoczęła starania o członkostwo Unii Europejskiej, gdzie jednym z wymogów akcesyjnych była poprawa stanu bezpieczeństwa na polskich drogach. Z tych dwóch kluczowych powodów w 2001 r. utworzono Inspekcję Transportu Drogowego (ITD) – wyspecjalizowaną służbę, pełniącą zadania ściśle określone przez ustawę z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym.
Spis treści
Rola i zadania Inspekcji Transportu Drogowego
Rolą Inspekcji Transportu Ruchu Drogowego jest dbanie o stan bezpieczeństwa na polskich drogach. Przeszkoleni Inspektorzy codziennie mierzą się z łamaniem przepisów drogowych przez kierowców. Ich praca opiera się na wykrywaniu oraz zwalczaniu przewozów osób bądź towarów, które są niezgodne z przepisami aktualnie obowiązującego prawa.
Początkowo działalność służby Inspekcji Transportu Drogowego miała być związana jedynie z kontrolą pojazdów ciężarowych. Kompetencje Inspekcji zaczęły się zmieniać, gdy Polska w 2004 r. dołączyła do organizacji o nazwie Euro Contrôle Route (ECR), której celem jest ujednolicenie europejskich zasad prowadzenia kontroli drogowych. Obecnie Inspekcja Transportu Drogowego prowadzi szereg działań, które nie dotyczą jedynie ciężarówek, lecz również pojazdów osobowych. Zgodnie z ustawą do podstawowych zadań Inspekcji Transportu Drogowego należy:
- ochrona rynku transportu drogowego w Polsce,
- kontrola warunków i obowiązków przewozu drogowego,
- kontrola obowiązku uiszczenia opłaty elektronicznej za przejazd po drogach krajowych,
- kontrola ruchu drogowego,
- kontrola przewozu drogowego towarów niebezpiecznych,
- ochrona praw pasażerów w transporcie międzynarodowym,
- kontrola pojazdów nienormatywnych.
Struktura Inspekcji Transportu Ruchu Drogowego
Zwierzchnictwo nad organizacją pełni Główny Inspektorat Transportu Drogowego. W każdym z 16 województw znajduje się podporządkowany mu Wojewódzki Inspektorat. Strukturę organizacyjną wojewódzkiego inspektoratu transportu drogowego określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 11 czerwca 2007 r. w sprawie zasad organizacji wojewódzkich inspektoratów transportu drogowego. Pracę organów wojewódzkich wspomaga 10 delegatur. Do pomocniczych komórek organizacyjnych należy:
- Wydział Inspekcji,
- Wydział Prawny,
- Wydział Administracyjno-Techniczny,
- Wydział Finansowo-Księgowy,
- Stanowiska ds. pracowników.
Do czego uprawnieni są Inspektorzy Transportu Drogowego
Inspektorzy Transportu Drogowego pełnią kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa na drogach oraz przestrzegania przepisów dotyczących transportu drogowego. Ich uprawnienia są wymienione w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. – prawo o ruchu drogowym oraz w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych.
Do podstawowych zadań Inspektorów Ruchu Drogowego należy:
- legitymowanie kierowców i innych osób w celu ustalenia tożsamości dla potrzeb kontroli ruchu drogowego,
- badanie poziomu alkoholu w organizmie osób prowadzących pojazdy,
- kontrola uczestników ruchu drogowego, którzy stanowią zagrożenie dla ruchu drogowego,
- kontrola transportu drogowego,
- pobierania oraz analizowania dokumentów podczas kontroli drogowej,
- zabezpieczanie zebranych dowodów podczas kontroli drogowej,
- pozyskiwanie oraz analizowanie informacji od świadków zdarzeń drogowych,
- przesłuchiwanie osób dopuszczających się łamania przepisów prawnych dotyczących ruchu drogowego.