Ubezpieczenia w transporcie – OCP, OCS, CARGO

Realizacja zleceń transportowych czy spedycyjnych zawsze niesie za sobą ryzyko. Uszkodzenie czy kradzież ładunku może zdarzyć się każdemu, dlatego też warto posiadać właściwe zabezpieczenie swojego interesu w formie ubezpieczenia. Najważniejsze jest, by rozumieć i mieć właściwą wiedzę w zakresie ubezpieczeń występujących w transporcie drogowym.

Ryzyka pojawiające się w łańcuchu dostaw

Realizując przewóz ładunku dla klienta, przewoźnik zostaje narażony na wiele różnych niebezpieczeństw. Najczęściej występujące w transporcie ryzyko to uszkodzenie towaru lub elementów integralnych (takich jak paleta, big bag). Sytuacje te mają miejsce najczęściej wskutek wypadków, błędnego załadunku lub nieprawidłowego zabezpieczenia towaru do przewozu. Ryzykiem występującym rzadziej, lecz niechlubnie zyskującym na popularności w ostatnim czasie, są kradzieże oraz włamania do jednostek transportowych. Według organizacji zajmującej się analizą ilości włamań i kradzieży, wewnątrz transportu w roku
2023 doszło w Europie do około 8281 kradzieży ładunków. Opóźnienia w transporcie są również coraz częściej występującym ryzykiem, które może obarczać przewoźników drogowych dodatkowymi karami lub nawet utratą kluczowych dla firmy kontraktów z klientami. Podejmując ładunek zarówno jako przewoźnik, jak i spedycja, musimy mieć świadomość mnogości ryzyk w trakcie trwania jego realizacji.

Co to jest ubezpieczenie OCP?

Ubezpieczenie OCP (Odpowiedzialność Cywilna Przewoźnika) to polisa, która chroni przewoźnika drogowego przed finansowymi konsekwencjami szkód związanych z przewożonym ładunkiem. Obejmuje takie zdarzenia, jak uszkodzenie, utrata czy kradzież towaru podczas transportu. OCP posiada wiele rozszerzeń, które mogą dotyczyć poszczególnych sytuacji czy towarów przewożonych (np. ADR lub alkoholi). Ubezpieczenie to nie jest wymagane prawnie od przewoźników drogowych, lecz większość załadowców wymaga go od swoich przewoźników. Umowa ubezpieczenia jest często pojawiającym się
dokumentem pośród firm przewozowych i spedycyjnych, dlatego też dobrze rozumieć jej zapisy oraz rozszerzenia.

Co to jest ubezpieczenie OCS?

Ubezpieczenie OCS (Odpowiedzialność Cywilna Spedytora) to z kolei polisa chroniąca spedytorów przed finansowymi konsekwencjami ich błędów. Polisa ta obejmuje przede wszystkim firmy realizujące zlecenia spedycyjne. Ochrona ubezpieczeniowa OCS dotyczy takich sytuacji, jak zagubienie dokumentów, błędnie dobrany środek transportu czy nieprawidłowości w kwestii dokumentów celnych. Ubezpieczenie to również nie jest wymagane prawnie od firm transportowych, jak i spedycyjnych, lecz klienci przychylnym
okiem patrzą na firmy, które je posiadają.

Czym jest ubezpieczenie CARGO?

Ubezpieczenie CARGO to polisa chroniąca przewoźnika drogowego przed konsekwencjami finansowymi za zaistniałe szkody lub utraty ładunku. Ubezpieczenie cargo różni się od pozostałych faktem, iż ubezpieczenie to dotyczy tylko ładunku, zarówno w trakcie jego transportu, jak i przeładunku czy rozładunku. Na ten charakter ubezpieczenia decydują się w większości firmy załadowcze, których towar jest wysokiej wartości lub wysokiej podatności na uszkodzenie (papier, karton czy szkło). Ubezpieczenie cargo można zawrzeć również jednorazowo, na poszczególny transport. Jest to polisa, której zawarcie zabezpiecza ładunek prawnie zarówno w transporcie drogowym, jak i kolejowym, morskim i lotniczym.

Jeden wypadek kończący działalność

Pan Adam prowadził firmę transportową przez 12 lat. Posiadał 8 zestawów jeżdżących po całej Europie Zachodniej, gdzie wykonywał dużo zleceń kabotażowych. Zmieniający się rynek zmusił właściciela do redukowania kosztów. Dlatego też, zawierając polisę OCP, zależało mu na takiej, która w najmniejszy sposób uderzy w portfel firmy. Zawarł ubezpieczenie z jedną z największych firm ubezpieczeniowych, wybierając dużą sumę gwarancyjną na trasach międzynarodowych. Pewnego zimowego wieczora, jedna z
ciężarówek Pana Adama przemieszczała się w okolicach Hamburga, wioząc elektronikę do produkcji samochodów osobowych. Niestety, pech chciał, że kierowca stracił panowanie nad zestawem ze względu na, jak uważał, wymuszenie pierwszeństwa (nie zostało to w żaden sposób potwierdzone). Ciągnik wraz z naczepą wywrócił się na bok, a większość ładunku została doszczętnie zniszczona. Pan Adam nie spał tej nocy, martwiąc się o stan zdrowia swojego kierowcy – ten w żadnym stopniu nie ucierpiał. Niestety, po zgłoszeniu szkody ubezpieczycielowi minęło kilka tygodni, nim ten odesłał długi i jasny powód odmowy
wypłacenia odszkodowania. Właściciel, zawierając OCP, zapomniał dodać agentowi, iż jego firma zajmuje się transportem elektroniki. Odpowiedzialność za wypłacenie odszkodowania za towar spadła na barki przewoźnika, który parę miesięcy później pozbył się większości swojej floty, by uniknąć windykacji. Pan Adam dziś nie prowadzi już działalności, a jest pracownikiem jednej z dużych firm transportowych z Wielkopolski. Jak sam mówi, ta sytuacja rzuciła jego firmę na łopatki, a jego samego kosztowała wiele zdrowia i pieniędzy.

Tanio albo dobrze – wybierz jedno

Polisy ubezpieczeniowe mają za zadanie chronić naszą firmę przed przykrymi konsekwencjami sytuacji niezależnych od nas. Pamiętam firmę, która woziła dla jednego z czołowych producentów miedzi na świecie setki ładunków miesięcznie, której zdarzyła się częściowa kradzież ładunku. Sytuacja miała miejsce za naszą wschodnią granicą, a kierowca, jak później się okazało, zaparkował na niestrzeżonym parkingu i wypił kilka piw. Efekt? Ubezpieczyciel odmówił wypłaty odszkodowania, odnosząc się do punktu o rażącym niedbalstwie. Czy parkowanie poza strzeżonym parkingiem z towarem wartym około miliona nim jest? Zapewne. Zawieranie polisy ubezpieczeniowej powinno odbywać się przede wszystkim w oparciu o bezpieczeństwo naszego przedsiębiorstwa, następnie powinniśmy zwracać uwagę na wysokość rat ubezpieczenia. Działanie odwrotne może przynieść nam efekt w postaci zaoszczędzenia kilkuset złotych rocznie, lecz w sytuacji uszkodzenia towaru może okazać się, że nasza franszyza redukcyjna wzrasta do poziomu przekraczającego kwotę, którą zapłaciliśmy za ubezpieczenie, kilkukrotnie.

Na co zwrócić uwagę, zawierając umowę ubezpieczenia?

Jeżeli zawieramy polisę, która realnie zabezpieczy nasz interes, powinniśmy najpierw zastanowić się nad tym, w których sektorach istnieje zagrożenie. Jeżeli przewozimy leki w temperaturze kontrolowanej, to oczywistym jest, iż ryzyko skierowane jest na uszkodzenie sprzętu, który tę temperaturę kontroluje. Jeśli wozimy kawę lub produkty alkoholowe, to musimy mieć świadomość, iż jest to towar “wysokiego ryzyka” kradzieży, czyli interesuje nas polisa z rozszerzeniami dotyczącymi kradzieży i rozboju. Zawierając polisę, ważne również jest, by suma gwarancyjna była większa niż wartość ładunków przez nas realizowanych. Polisy zawierane są również w podziale na ruch krajowy, międzynarodowy i kabotaże, dlatego chcąc chronić swój biznes powinniśmy adekwatnie do wykonywanych zleceń zawierać ubezpieczenie. Aby zawrzeć prawidłową polisę która ochroni nas w sytuacjach kryzysowych warto spotkać się z agentem który dokładnie prześledzi nasze potrzeby i uszyję nam polisę na miarę.